پله برقی یکی از پرکاربردترین تجهیزات حملونقل عمودی است که امروزه در مراکز خرید، متروها، فرودگاهها و ساختمانهای بزرگ مورد استفاده قرار میگیرد. این وسیله با طراحی ویژه خود، امکان جابهجایی ایمن و سریع تعداد زیادی از افراد را فراهم میکند. همانطور که میدانید، هر پله برقی از مجموعهای از قطعات مکانیکی و الکتریکی تشکیل شده است که هماهنگی آنها باعث حرکت روان و ایمن دستگاه میشود.
آشنایی با اجزای پله برقی نه تنها برای متخصصان آسانسور و تعمیرکاران اهمیت دارد، بلکه به مدیران و صاحبان ساختمانها کمک میکند تا در زمان سرویس یا تعمیر، دید بهتری نسبت به عملکرد این سیستم داشته باشند. در ادامه با مهمترین قطعات پله برقی آشنا میشویم.
قطعات اصلی پله برقی
۱. سیستم اینورتر یا درایو (Drive System)
سیستم درایو که در بخش بالایی پله برقی نصب میشود، وظیفه انتقال نیرو به زنجیره پلهها را بر عهده دارد. اجزای اصلی آن شامل چرخدنده محرک، چرخدنده زنجیره پله و موتور الکتریکی است. کیفیت این بخش تأثیر مستقیم بر روان بودن حرکت پلهها و مصرف انرژی دستگاه دارد.
۲. استپ پله برقی (Step)
استپ همان سطح پلکانی است که افراد روی آن میایستند یا حرکت میکنند. این قطعه از مهمترین اجزای پله برقی محسوب میشود و معمولا از فولاد، آلومینیوم یا استیل مقاوم ساخته میشود.
استپها باید بر اساس استانداردهای ابعادی نصب شوند.
طراحی آنها به گونهای است که از لغزش و گیرکردن اشیاء جلوگیری شود.
در مقاله « آشنایی با استپ پله برقی و استاندارد های آن»می توانید اطلاعات بیشتری از استپ پله برقی داشته باشید.
۳. سکوهای فرود (Landing Platforms)
سکوی فرود محل ورود و خروج افراد به پله برقی است و علاوه بر راحتی کاربران، نقش مهمی در ایمنی دستگاه دارد. این بخش شامل اجزای زیر است:
صفحه کف و پوشش دسترسی: سطحی که افراد روی آن قدم میگذارند و امکان دسترسی به قطعات زیرین را فراهم میکند.
صفحه شانه (Comb Plate): قطعهای دندانهدار که مانع از گیر افتادن اجسام کوچک بین استپ و سکوی فرود میشود.
چراغهای شانهای: نورپردازی ایمنی برای روشن کردن محل اتصال پلهها و سکوی فرود.
۴. خرپا (Truss)
خرپا یا اسکلت فلزی پله برقی، سازهای توخالی است که بخش بالایی و پایینی دستگاه را به هم متصل میکند. خرپا مسیر حرکت پلهها را نگه میدارد و از سه بخش اصلی شامل قسمت بالایی، بخش شیبدار و قسمت پایینی تشکیل شده است.
۵. سیستم برق و کنترل (Electrical & Control System)
این بخش را میتوان «مغز پله برقی» نامید. وظیفه کنترل سرعت، جهت حرکت و ایمنی دستگاه بر عهده این سیستم است. اجزای اصلی آن شامل:
کنترلر مرکزی
موتور الکتریکی
سنسورهای ایمنی (تشخیص اضافه بار، سرعت غیرمجاز و توقف اضطراری)
این سیستم مجهز پله برقی نیست و در پله برقی سایر سیستم هایی مانند سیستم تشخیص اضافه بار پله برقی نیز وجود دارد.
۶. سیستم روغنکاری خودکار (Automatic Lubrication System)
برای افزایش طول عمر قطعات متحرک مانند زنجیر محرک و زنجیر پله، از سیستم روغنکاری اتوماتیک استفاده میشود. این سیستم بهصورت زمانبندی شده عمل کرده و از خشک شدن و فرسایش زنجیر جلوگیری میکند.
۷. نرده پله برقی (Handrail)
هندریل یا نرده پله برقی وظیفه حفظ تعادل کاربران را بر عهده دارد و معمولا از جنس شیشه، فلز یا پانلهای مقاوم ساخته میشود. طراحی این بخش باید بهگونهای باشد که علاوه بر ایمنی، امکان تعمیر و نگهداری آسان نیز فراهم شود.
۸. سیستم ترمز (Brake System)
سیستم ترمز یکی دیگر از اجزای حیاتی پله برقی است که در شرایط اضطراری یا هنگام توقف دستگاه وارد عمل میشود. اجزای آن شامل ترمز موتور، ترمز محور محرک و ترمز شفت است. این بخش برای جلوگیری از بروز حوادث ناگهانی بسیار اهمیت دارد.
پله برقی سیستمی پیچیده و متشکل از اجزای مکانیکی و الکتریکی است که هماهنگی دقیق آنها عملکرد ایمن و روان دستگاه را تضمین میکند. آشنایی با قطعات پله برقی مانند سیستم درایو، استپها، سکوی فرود، خرپا، سیستم کنترل، نرده و ترمز به شما کمک میکند تا در زمان سرویس و نگهداری، مشکلات احتمالی را بهتر شناسایی کنید.
در صورتی که قصد نصب یا سرویس دورهای پله برقی و آسانسور دارید، توصیه میشود با متخصصان مجرب و شرکتهای معتبر همکاری کنید تا علاوه بر افزایش طول عمر دستگاه، ایمنی کاربران نیز تضمین شود.
