پله برقی ها یکی از مهمترین تجهیزات حملونقل عمودی در ساختمانهای مدرن هستند که بهطور گسترده در مراکز خرید، فرودگاهها، ایستگاههای مترو و ساختمانهای اداری بهکار میروند. این وسیله با ساختار مکانیکی و الکتریکی پیشرفته، امکان جابجایی راحت و ایمن افراد را در مسیرهای شیبدار به سمت بالا یا پایین فراهم میکند.
در این مقاله به بررسی انواع پله برقی، ساختار، اجزا، مزایا و نکات کلیدی در انتخاب میپردازیم تا دید جامعی درباره این فناوری پرکاربرد داشته باشید.
انواع پله برقی
پله برقیها بسته به طراحی و محل نصب، دستهبندیهای مختلفی دارند. شناخت انواع پله برقی به انتخاب صحیح و متناسب با نیاز کمک میکند.
1. پله برقی موازی
صفحات پله در یک جهت حرکت میکنند.
نیازمند فضای بیشتر برای نصب هستند.
ظاهری شکیل دارند اما نسبت به سایر مدلها هزینه بالاتر و بازدهی کمتری دارند.
کاربرد: مراکز خرید بزرگ، ایستگاه مترو، ساختمانهای عمومی.
2. پله برقی موازی چندگانه
مجموعهای از پلههای موازی در یک جهت حرکت میکنند.
به کاهش زمان جابجایی در مسیرهای طولانی کمک میکند.
قابلیت کنترل دستی یا خودکار جهت حرکت را دارد.
3. پله برقی صاف (رمپ برقی یا پیادهرو متحرک)
سطح صاف دارد و امکان جابجایی افراد و وسایل (مانند چمدان) را در مسیر افقی یا با شیب کم فراهم میکند.
پرکاربرد در فرودگاهها و مراکز تجاری بزرگ.
مناسب افراد دارای محدودیت حرکتی.
- تفاوت که رمپ برقی با پله برقی معمولی دارد این است که شما می توانید در سطح افقی جا به جا شوید و این برای کسانی که مشکل محدودیت حرکتی دارند، بسیار مناسب است.
4. پله برقی متقاطع
ورودی و خروجی در طرفین مخالف قرار دارند.
نیاز به فضای کم برای نصب و مناسب برای فضاهای محدود.
قابلیت نصب تا ۵ طبقه.
5. پله برقی منحنی
طراحی مارپیچ و خمیده دارد.
مناسب مکانهایی که نیاز به اتصال پلهها با طراحی خاص وجود دارد.
ظرفیت جابجایی بالا (حدود ۶۵۰۰ نفر در ساعت).
- پله برقی موازی مارپیچی یکی دیگر از انواع محبوب آسانسور است.
6. پله برقی نوع پلهای
رایجترین مدل امروزی.
پلهها از فلز ساخته میشوند و حرکت بالا و پایین دارند.
ایمن، اقتصادی و مناسب مراکز خرید، هتلها و رستورانها.
7. پله برقی قابل دسترسی با ویلچر
طراحی ویژه برای افراد دارای معلولیت.
امکان قرارگیری ویلچر روی پله و تبدیل آن به سکوی ایمن.
8. پله برقی تسمهای (راهروی متحرک)
فاقد پله است و سطح آن بهصورت تسمه متحرک حرکت میکند.
کاربرد: فروشگاههای زنجیرهای، فرودگاهها، مراکز خرید.
بسیار مناسب برای حمل بار دستی و مسافتهای کوتاه.
پله برقیهای عمومی
- پله برقیهای موازی: رایجترین نوع پله برقی که در دو جهت مخالف حرکت میکنند و برای مکانهای پر تردد مناسب هستند.
- پله برقیهای متقاطع: در دو مسیر عمود بر هم حرکت میکنند و برای اتصال طبقات مختلف در فضاهای محدود ایدهآل هستند.
- پله برقیهای مارپیچ: برای جابجایی افراد در ارتفاع زیاد و فضاهای محدود به کار میروند.
پله برقیهای خاص
- پله برقیهای بیمارستانی: با طراحی خاص برای جابجایی تختهای بیمار و افراد معلول
- پله برقیهای پیادهروهای متحرک: برای جابجایی افراد در مسیرهای افقی یا با شیب کم
دستهبندی پله برقی بر اساس طراحی و شیب
پله برقی استاندارد: شیب ۳۰ تا ۳۵ درجه.
پله برقی کمشیب: شیب ۱۰ تا ۱۲ درجه، مخصوص سالمندان و افراد کمتوان.
پله برقی پهن: عرض بیشتر برای افزایش ظرفیت جابجایی.
پله برقیهای بیمارستانی: طراحی خاص برای جابجایی تخت بیمار.
مقاله مرتبط: قطعات پله برقی به همراه کاربرد آن ها
اجزای اصلی پله برقی
برای درک بهتر عملکرد پله برقی، شناخت اجزای آن ضروری است:
استپ (پلهها): سطحی فلزی برای قرارگیری پا.
اسکلت: بدنه اصلی از جنس فولاد یا آلومینیوم.
هندریل (دستگیره): تسمه متحرک برای حفظ تعادل و ایمنی کاربران.
موتور و زنجیر انتقال نیرو: محرک اصلی حرکت پلهها.
قاب و پوشش محافظ: جهت ایمنی و نگهداری آسان.
پله برقی چگونه کار میکند؟
در پاسخ به سوال پله برقی چگونه کار می کند باید بگوییم که پله برقیها با استفاده از دو مجموعه نوار نقاله عمل میکنند:
زنجیر پلهها که حرکت پلهها را کنترل میکند.
تسمه نقاله دستگیره برای حرکت همزمان با پلهها.
تمامی این اجزا در یک قاب فلزی بزرگ نصب شده و توسط موتور الکتریکی هدایت میشوند.
مزایای استفاده از پله برقی
جابجایی سریع و آسان افراد در طبقات مختلف.
صرفهجویی در زمان در فضاهای پرتردد.
کارایی بالا برای جمعیت زیاد (عملکرد ۲۴/۷).
امکان استفاده بهعنوان راهپله در زمان خرابی.
نیاز به فضای کمتر نسبت به آسانسور.
نکات ایمنی در استفاده از پله برقی
از دویدن یا بازی روی پلهها خودداری کنید.
کودکان و سالمندان را هنگام استفاده همراهی کنید.
از قراردادن اشیا در بین پلهها و نردهها بپرهیزید.
به علائم هشداردهنده و دستورالعملهای ایمنی توجه کنید.
فاکتورهای مهم در انتخاب پله برقی
پیش از خرید و نصب پله برقی باید به نکات زیر توجه کنید:
هدف نصب: نوع کاربری (تجاری، اداری، بیمارستانی یا عمومی).
فضای موجود: عرض، ارتفاع و محدودیتهای معماری.
ایمنی و کیفیت: انتخاب برند معتبر و رعایت استانداردها.
میزان تردد: ظرفیت مورد نیاز بر اساس حجم مسافران.
پله برقیها نقشی حیاتی در حملونقل عمودی ایفا میکنند و بسته به نوع کاربری و فضای نصب، انواع مختلفی دارند. انتخاب درست، توجه به ایمنی و نگهداری اصولی، تضمینکننده عملکرد طولانیمدت و ایمنی بیشتر خواهد بود.
