آسانسور ها بهعنوان یکی از مهمترین تجهیزات حملونقل عمودی، نقش کلیدی در جابهجایی افراد و بار در ساختمانها دارند. با وجود این، اگر ایمنی آسانسور به درستی رعایت نشود، میتواند منجر به خسارتهای جانی و مالی شود. به همین دلیل، آشنایی با اصول و استانداردهای ایمنی آسانسور نه تنها برای شرکتهای نصبکننده، بلکه برای کاربران نیز امری ضروری است.
در این مقاله از وبسایت تی ام جی، به بررسی کامل نکات ایمنی آسانسور در مراحل مختلف (نصب، استفاده روزمره و شرایط اضطراری) میپردازیم.
منظور از ایمنی آسانسور چیست؟
ایمنی آسانسور مجموعه اقداماتی است که با هدف جلوگیری از بروز حوادث و تضمین عملکرد صحیح آسانسور انجام میشود. این اقدامات شامل:
رعایت آییننامههای سازمان استاندارد و نظام مهندسی
استفاده از قطعات باکیفیت و ایمن
نصب صحیح تجهیزات الکترونیکی و مکانیکی
انجام سرویس و بازرسی دورهای
از زمان ورود آسانسور به ایران، سازمان ملی استاندارد و نظام مهندسی همواره بر اجرای استانداردهای ایمنی آسانسور تأکید کردهاند. عدم توجه به این موارد میتواند یک وسیله کاربردی را به منبع خطر تبدیل کند.
چرا رعایت ایمنی آسانسور اهمیت دارد؟
حفاظت از جان مسافران: هر ساله گزارشهای متعددی از گیر افتادن یا سقوط آسانسور منتشر میشود که بسیاری از آنها ناشی از عدم رعایت نکات ایمنی است.
افزایش طول عمر آسانسور: نادیده گرفتن استانداردها موجب استهلاک سریع قطعات و کاهش عمر مفید آسانسور میشود.
جلوگیری از هزینههای اضافی: آسانسورهایی که بهطور مرتب سرویس میشوند کمتر دچار خرابی و تعمیرات پرهزینه میشوند.
بنابراین، انتخاب شرکت معتبر برای نصب و سرویس آسانسور (مثل شرکت تیامجی) میتواند تضمینی برای ایمنی و کیفیت سیستم شما باشد.
اگر می خواهید با قطعات پله برقی آشنا شوید، می توانید مقاله «قطعات پله برقی و ایمنی آن ها » را بخوانید.
نکات ایمنی آسانسور در زمان قطع برق
قطع برق یکی از شرایطی است که میتواند برای مسافران داخل کابین استرسزا باشد. در این مواقع:
حفظ آرامش اولین و مهمترین اقدام است.
از دکمه اضطراری یا تلفن داخل کابین برای ارتباط با بیرون استفاده کنید.
بسیاری از آسانسورهای جدید به سیستم نجات اضطراری و UPS آسانسور مجهز هستند که در زمان قطعی برق، کابین را به نزدیکترین طبقه منتقل میکنند.
در آسانسورهای قدیمی که این قابلیتها وجود ندارد، باید با مسئولین ساختمان تماس گرفته شود.
نکات ایمنی آسانسور برای کاربران
رعایت برخی موارد ساده توسط کاربران میتواند احتمال بروز حادثه را به شدت کاهش دهد:
هنگام ورود و خروج، اختلاف سطح احتمالی کابین و کف را بررسی کنید.
لباس و وسایل خود را از درهای آسانسور دور نگه دارید.
کودکان و حیوانات خانگی را تحت نظر بگیرید.
هرگز سعی نکنید در حال بسته شدن درها را با دست یا جسم متوقف کنید.
در زمان آتشسوزی یا زلزله، هرگز از آسانسور استفاده نکنید.
در صورت مشاهده مشکل، آن را فوراً به مدیر ساختمان اطلاع دهید.
ایمنی آسانسور هنگام نصب
نصب آسانسور فرایندی حساس است که باید توسط تیم متخصص و با تجهیزات ایمنی مناسب انجام شود. برخی از نکات کلیدی عبارتند از:
استفاده از کوپلینگهای ایمنی برای جلوگیری از سقوط در صورت نقص سیستم حرکتی
نصب علائم هشدار و تجهیزات اطلاعرسانی برای جلوگیری از ورود افراد غیرمسئول به محل نصب
بهکارگیری کابلهای ایمن و مقاوم برای جلوگیری از آتشسوزی
استفاده از بالابرها و جکهای پایدار برای جابهجایی قطعات سنگین
تست تجهیزات با ابزارهایی مثل ترازسنج، لوکسمتر و وزنههای استاندارد
بهرهگیری از تجهیزات ایمنی شخصی شامل کلاه ایمنی، دستکش، عینک و کفش ایمنی توسط نصابها
اگر نمی دانید کدام آسانسورها پرخطر هستند، بهتر است به طرز کار این آسانسورها دقت کنید.
دستورالعمل ایمنی آسانسور کارگاهی
آسانسورهای کارگاهی به دلیل جابهجایی بارهای سنگین در پروژههای ساختمانی نیازمند دقت بیشتری در رعایت موارد ایمنی هستند. مهمترین نکات شامل:
بررسی سیستم پاراشوت (ترمز ایمنی) برای جلوگیری از سقوط در صورت پاره شدن سیم بکسل
نصب و کنترل ضربهگیرها در چاه آسانسور برای جلوگیری از برخورد شدید کابین
توجه به ظرفیت بار مجاز (معمولاً 300 کیلوگرم تا 3 تن)
انتخاب صحیح سیم بکسل با قطر مناسب و مقاومتر از آسانسورهای معمولی
بازرسی منظم قرقرهها و سیستم تعلیق
ایمنی اجزای آسانسور
هر یک از اجزای آسانسور باید بهطور جداگانه از نظر ایمنی بررسی شوند:
ترمز ایمنی: جلوگیری از سقوط آزاد در مواقع اضطراری
کلیدهای کنترلکننده: تنظیم حرکت آسانسور و جلوگیری از حرکت خارج از محدوده
سیستم ترمز اضطراری: یک لایه حفاظتی اضافی در برابر خرابیها
کنترلکنندههای سرعت: پایش و کنترل سرعت حرکت کابین
دربهای ایمنی: جلوگیری از باز شدن درها بدون تراز بودن کابین
سنسورها و سیستمهای جلوگیری از برخورد: تشخیص موانع در مسیر حرکت
روشنایی اضطراری: تأمین نور کابین هنگام قطعی برق
بیشتر بخوانید: ویژگیهای یک آسانسور خوب چیست؟
ایمنی آسانسور موضوعی است که نمیتوان آن را نادیده گرفت. رعایت استانداردهای ملی، استفاده از تجهیزات ایمن، سرویسهای دورهای و آموزش کاربران همگی عواملی هستند که از بروز حوادث ناگوار جلوگیری میکنند.
اگر به دنبال نصب یا سرویس آسانسور هستید، توصیه میشود از خدمات شرکتهای معتبر و متخصص در این حوزه استفاده کنید تا علاوه بر ایمنی آسانسور، آسایش و آرامش ساکنان ساختمان نیز تضمین شود.
