آشنایی کامل با موارد ایمنی آسانسور [ موارد ایمنی برای کاربران + دستور العمل و آیین نامه اجرایی]

آسانسورها، با اینکه ابزاری جهت سهولت حرکت افراد و کالاها از یک طبقه به طبقه دیگر می‌باشند، اما در صورت عدم رعایت موارد ایمنی، ممکن است باعث آسیب مالی و جانی شود. از این رو، مطالعه و درک مسائل ایمنی مرتبط با آسانسورها، ضروری‌تر از پیش به نظر می‌رسد. در این مقاله از سایت تی ام جی ایمنی آسانسور را در سه حالت بررسی خواهیم کرد.

منظور از ایمنی آسانسور

آسانسور یک وسیله دست ساخته بشر است و به همین علت ممکن است برخی از نقص ها وجود داشته باشد که با عدم رعایت آن ها این وسیله کاربردی تبدیل به یک وسیله خطرناک شود. از زمان ساخت و ورود آسانسور به ایران سازمان استاندارد و نظام مهندسی همگی در رعایت موارد ایمنی آسانسور تاکید داشته اند.

در واقع منظور از ایمنی آسانسور رعایت مواردی است که باعث جلوگیری از حوادث ناگوار آسانسور شود. این موارد در قالب آیین نامه تنظیم می شوند و همه شرکت های نصب کننده باید این موارد را رعایت کنند. معمولا ایمنی آسانسور ممکن است در چند مرحله مختلف تعریف شود که رعایت و توجه به همه این موارد یک الزام است.

چرا باید موارد ایمنی آسانسور را رعایت کنیم؟

بسیاری از شرکت های سازنده آسانسور در هنگام نصب و راه اندازی آسانسور موارد ایمنی آسانسور را جدی نمی گیرند که در دراز مدت ممکن است باعث آسیب جانی و مالی به افراد داخل ساختمان می شود. همچنین برخی از موارد ایمنی باعث می شوند تا آسانسور طول عمر بالایی داشته باشد.

در واقع ایمنی آسانسور به معنی فراهم کردن یک محیط یا وسیله امن برای جابجایی اشیا و افراد است. همه ساله گزارش های زیادی از به خطر افتادن جان افراد منتشر شده است که بخش بزرگی از آن به علت عدم سرویس دوره ای آسانسور یا و عدم رعایت نکات ایمنی آسانسور است.

در ایمنی آسانسور باید طبق آیین نامه های اجرایی شرکت ملی استاندارد و نظام مهندسی جلو بروید. در این آیین نامه ها به طرز صحیح سیستم، استفاده از مواد ایمن و مطابق با استاندارد، نصب صحیح سنسورها، سیستم ایمنی اشاره شده است و باید همه این موارد به خوبی رعایت شوند.

البته رعایت این استانداردها تقریبا به شرکت نصب کننده آسانسور بستگی دارد.  به همین علت توصیه می کنیم که از شرکت های معتبر برای نصب آسانسور کمک بگیرید. یکی از بهترین شرکت های نصب کننده آسانسور شرکت تی ام جی بوده که اولویت این شرکت رعایت موارد ایمنی آسانسور است. همچنین اگر می خواهید با قطعات پله برقی آشنا شوید، می توانید مقاله «قطعات پله برقی و ایمنی آن ها » را بخوانید.

نکات ایمنی هنگام قطع برق آسانسور

قطعی برق هنگام سوار بودن در کابین آسانسور می تواند موجب وحشت افراد شود. اما بهتر است بدانید که برخی از موارد را اگر رعایت کنید، ممکن است از به خطر افتادن جان افراد جلوگیری شود. همه ما می دانیم که قطعی برق موجب می شود تا آسانسور از کار بیفتد.

در هنگام قطعی برق شما می توانید از دو سیستم برق اضطراری یا سیستم نجات آسانسور کمک بگیرید. اما این موارد در آسانسورهای جدید تعبیه شده اند و در آسانسور های قدیمی امکان نصب این موارد وجود ندارد و با پشتیبانی ساختمان در ارتباط باشید.

اگر خدایی نکرده در زمان سوار شدن به آسانسور با قطعی برق مواجه شدید، باید قبل از هرچیزی آرامش خود را حفظ کنید. سپس با فشردن دکمه های اضطراری می توانید با افراد خارج از آسانسور در ارتباط باشید. ممکن است برخی آسانسور دستگاه های تلفنی وجود دارد که می توانید از این طریق از افراد بیرون کمک بگیرید.

پس از برقراری تماس سعی کنید آرام باشید و منتظر کمک از شخص های دیگری باشید. توجه کنید که اکثر آسانسورهای امروزی دارای برق اضطراری هستند و با قطعی برق فورا به برق اضطراری وصل می شود اما در صورتی که این سیستم وجود نداشت باید از افراد بیرون کابین کمک بگیرید.

ایمنی آسانسور برای کاربران

رعایت نکات ایمنی در استفاده از آسانسور می‌تواند به جلوگیری از بروز حوادث و افزایش ایمنی کاربران کمک کند. در زیر به برخی از مهم‌ترین نکات ایمنی اشاره شده است.

• هنگام ورود و خروج از آسانسور مراقب باشید؛ کابین آسانسور ممکن است کاملاً با کف همتراز نباشد و ممکن است اختلاف ارتفاعی وجود داشته باشد.
• لباس‌ها و وسایل دستی را از جلوی درها دور نگه دارید تا از گیر کردن آنها در درب جلوگیری شود.
• کودکان و حیوانات خانگی باید همیشه تحت نظر باشند و در آغوش گرفته شوند تا از بروز حوادث جلوگیری شود.
• مسافرانی که نزدیکآ به درها هستند باید ابتدا هنگام ورود و خروج حرکت کنند تا از تداخل و برخورد جلوگیری شود.
• اگر نیاز است درها باز نگه داشته شوند، دکمه بازشدن در را فشار داده و نگه دارید یا از کسی بخواهید که دکمه را برای شما فشار دهد.
• هرگز تلاش نکنید با دست یا جسم دیگر در حال بسته شدن را متوقف کنید؛ منتظر آسانسور بعدی باشید.
• به نشانه‌ها و علائم موجود در کف توجه کنید تا مطمئن شوید که در مکان درست ایستاده‌اید و خطراتی مانند لغزش یا برخورد را کاهش دهید.
• اگر هنگام توقف آسانسور درها باز نشدند، دکمه باز شدن در را فشار دهید تا درها باز شوند.
• در صورت وقوع هر گونه مشکل یا توقف آسانسور، آرامش خود را حفظ کرده و از دکمه‌های اضطراری استفاده کنید.
• در مواقع آتش‌سوزی از آسانسور استفاده نکنید و از پله‌های اضطراری استفاده نمایید.
• در صورت مشاهده هر گونه مشکل یا نقص در عملکرد آسانسور، بلافاصله آن را به مسئولین ساختمان گزارش دهید.
• رعایت این نکات می‌تواند به طور قابل توجهی ایمنی شما و سایر کاربران آسانسور را افزایش دهد.

ایمنی آسانسور هنگام نصب آسانسور

نصب آسانسور به دلیل پیچیدگی و خطرات احتمالی آن نیازمند استفاده از تجهیزات ایمنی خاص است. رعایت نکات ایمنی و استفاده از تجهیزات مناسب می‌تواند به جلوگیری از حوادث و حفظ سلامت کارکنان کمک کند. در ادامه تجهیزات و نکات ایمنی مهم هنگام نصب آسانسور ذکر شده است.

استفاده از کوپلینگ های ایمنی

کوپلینگ ها وسایلی هستند که توان و سرعت را از یک محور به محور دیگر منتقل می کنند. در هنگام نصب آسانسور، در صورت بروز نقص در سیستم حرکت، آسانسور متوقف می شود و از سقوط آن جلوگیری می شود.

تجهیزات اطلاعاتی

در هنگام نصب آسانسور از علائم اضطراری و اطلاعاتی و علائم هشدار دهنده استفاده کنید تا مردم از نصب کاملاً مطلع شده و وارد محل نصب نشوند.

 کولرهای ایمنی

در هنگام نصب آسانسور از این تجهیزات بر روی سیم ها و کابل های برق برای جلوگیری از خطر آتش سوزی استفاده می‌شود.

 بالابرها و جک ها

از این دستگاه‌ها برای حمل اجسام و قطعات سنگین استفاده می‌شود. این وسایل برای جابجایی ایمن وزنه های سنگین باید قوی و پایدار باشند.

 دستگاه های تست و بازرسی

در طول مراحل نصب آسانسور، دستگاه هایی مانند لوکس متر برای اندازه گیری نور داخل چاه آسانسور، تراز سنج برای اندازه گیری و تنظیم صحیح سطح آسانسور، وزنه های مرده برای اندازه گیری تحمل وزن کابین و دستگاه های تست درب و سیستم های اضطراری استفاده می شود.

 تجهیزات ایمنی شخصی

مهندسین فنی باید در هنگام نصب آسانسور باید از تجهیزات ایمنی مانند دستکش ایمنی، لباس کار ایمنی، کلاه ایمنی، کفش ایمنی، عینک محافظ و ماسک برای محافظت از خود در برابر خطراتی مانند گرد و غبار، صدا استفاده کنند.

دستورالعمل ایمنی آسانسور کارگاهی

همه آسانسورها دارای دستورالعمل های ایمنی آسانسور کارگاهی هستند که قطعا با رعایت این دستورها می توان بروز اتفاق ها بد و آسیب های جانی جلوگیری کرد. از جمله آسانسورهایی که بیشترین استفاده را دارند، آسانسورهای کارگاهی هستند. این نوع آسانسورها دارای یکسری دستورالعمل ایمنی آسانسور کارگاهی هستند باید هنگام نصب رعایت شوند.

بررسی سیستم ایمنی آسانسور

یکی از قسمت هایی که بهتر است برای موارد ایمنی آسانسور مورد بررسی قرار بگیرد، بررسی سیستم ایمنی آسانسور است. سیستم ایمنی یا پاراشوت به گونه ای است که در صورت خرابی، پاره شدن سیم بکسل یا هرگونه اضافه بار، افزایش سرعت به دلیل آسانسور این سیستم فعال می شود. این مورد را حتما باید در آسانسور های کارگاهی لحاظ شود. سیستم نجات اضطراری آساتسور از مواردی است که باید حتما به آن توجه شود.

بررسی و نصب صحیح ضربه گیرها

بررسی صحیح بودن ضربه گیرها می تواند به شما کمک کند تا از ایمن بودن آسانسور کارگاهی مطمئن شوید.  در واقع ضربه گیر ها زمانی به کار می آیند که کابین آسانسور از شرایط محیطی خارج می شود و در عین حال احتمال بروز سقوط بیشتر است. ضربه گیر ها از برخورد شدید کابین به کف چاه آسانسور جلوگیری می کنند.

توجه به ظرفیت کلی آسانسور

یکی دیگر از مهم ترین نکاتی که باید در موارد ایمنی آسانسور باید در نظر بگیرید، ظرفیت آسانسور کارگاهی است. معمولا آسانسورهای کارگاهی ظرفیت بین 300 کیلوگرمی تا 3 تن را دارند. به همین علت باید به ظرفیت جابجایی آسانسور دقت کنید.

بررسی قرقره آسانسور

توجه به سایز و ابعاد قرقره آسانسور یکی از مهم ترین مواردی که شما می توانید برای رساندن ایمنی کامل می توانید از آن استفاده کنید. ممکن است ابعاد قرقره بسته به سایز کابین بزرگ یا کوچک باشد. اما وجود قرقره آسانسور می تواند تاثیر زیادی در ایمنی آسانسور داشته باشد.

سیم بکسل آسانسور

بر اساس دستورالعمل ایمنی کارگاهی قطر سیم بکسل به کار رفته در آسانسور کارگاهی یایستی نسبت به سیم بکسل موجود در سایر آسانسور بیشتر باشد. به طور قطع سیم بکسل به کار گرفته شده در آسانسورهای کارگاهی بایستی به نسبت به سیم بکسل موجود سایر آسانسورها بیشتر باشد. اگر نمی دانید کدام آسانسورها پرخطر هستند، بهتر است به  طرز کار این آسانسورها دقت کنید.

موارد ایمنی اجزای آسانسور

تضمین ایمنی قطعات آسانسور برای جلوگیری از حوادث و اطمینان از عملکرد صحیح سیستم آسانسور بسیار حیاتی است. در زیر به برخی از جنبه‌های ایمنی قطعات آسانسور اشاره شده است.

ترمزهای ایمنی

ترمزهای ایمنی برای جلوگیری از سقوط آزاد آسانسور در صورت خرابی کابل یا سیستم به کار می‌روند. این ترمزها به صورت خودکار در صورت تجاوز سرعت از حد معین یا وقوع نقص مکانیکی فعال می‌شوند.

کلیدهای کنترل کننده

کلید‌های کنترل کننده برای کنترل نقاط حداکثر و حداقل حرکت آسانسور، اطمینان از توقف در طبقه مورد نظر و جلوگیری از حرکت خارج از محدوده تعیین شده استفاده می‌شوند. بهتر است بررسی‌های دوره‌ای برای تایید عملکرد صحیح انجام شود.

سیستم ترمز اضطراری

سیستم ترمز اضطراری لایه‌ای اضافی از ایمنی در صورت خرابی سیستم ترمز اصلی یا سرعت بیش از حد آسانسور را فراهم می‌کند. متخصصان توصیه می‌کنند این مورد هر 6 ماه یکبار چک شود.

بیشتر بخوانید: ویژگی‌های یک آسانسور خوب چیست؟

کنترل‌کننده‌های سرعت

کنترل کننده‌های سرعت وظیفه نظارت و کنترل سرعت حرکت آسانسور را دارند. حتما باید به صورت دوره‌ای این کنترل‌کننده‌ها چک شوند.

درب‌های ایمنی

از دیگر اجزای آسانسور درب‌های ایمنی است که وظیفه جلوگیری از باز شدن درب‌های آسانسور به جز زمانی که کابین در تراز با طبقه قرار گرفته است، را دارد.

سیستم‌های جلوگیری از برخورد

وظیفه این سیستم‌ها تشخیص موانع در داخل چاه آسانسور و توقف آسانسور برای جلوگیری از برخورد است. برای سیستم‌های جلوگیری باید آزمایش‌های منظم سنسورها و سیستم‌های تشخیص برای اطمینان از عملکرد صحیح انجام شود.

روشنایی اضطراری

روشنایی اظطراری زمانی که برق قطع شده است فعال می‌شود. برای این جز هم باید بررسی‌های منظم سیستم روشنایی و باتری‌های پشتیبان انجام شود.

نتیجه‌گیری

باید توجه داشته باشید که رعایت استانداردهای ایمنی، نظارت منظم، و نگهداری دوره‌ای از آسانسورها اساسی است. همچنین استفاده از تجهیزات ایمنی مطمئن و به‌روز، همواره ضروری کاربران برای استفاده از آسانسور باید رعایت کنند.