بالابر ها ماشین هایی هستند که برای حمل کردن انسان و یا بار ، انجام کار در ارتفاع و همچنین منتقل نمودن بار در خطوط تولید مورد استفاده قرار می گیرند.
بالابر ها تجهیزاتی هستند که در بسیاری از زمینه های صنعتی و تجاری به کار برده می شوند .
و از آن ها به منظور انتقال کالا ها در انبار ها و یا تخلیه ی بار از کامیون ها و دیگر موارد استفاده می شود .
مکانیزم های گوناگونی برای امر بالا بری مورد استفاده قرار می گیرد که وجه تمایز های زیادی با ماشین های مکانیکی همانند
جرثقیل ها ، لیفتراک ها و سایر کشنده ها دارند.
انواع بالابر ها
بالابر ها به طور کلی به دو نوع تقسیم بندی می شوند :
1.بالابرهای سیار
2.بالابرهای ثابت
بالابر سیار
1.بالابر های سیار : این نوع از بالابر ها به منظور کار ، انتقال افراد و یا بار و انجام اموری همچون نصب و راه اندازی تجهیزات ، رنگ آمیزی ، ساختن سازه ها و … مورد استفاده قرار می گیرند .
مکانیزم کاری این نوع از بالابر ها می تواند به صورت خود کششی و یا هلی push around باشد .
نیروی بالابرهای سیار به وسیله ی برق و یا سوخت گازوئیل تامین می شود .
یکی از مزیت های بالابری که با نیروی خود کششی کار می کند این است که در آن اپراتور می تواند به وسیله دکمه ی قابل دوران به سهولت هرچه تمام تر اقدام به انتقال بار و یا هر کار دیگری بنماید .
بالابرهای سیار نیز خود به دو دسته ی بالابرهای سیار با دسترسی عمودی و با دسترسی افقی – عمودی تقسیم بندی می شوند .
بالابرهای سیار با دسترسی عمودی می توانند به صورت عمودی بار و یا افراد را حمل کنند و از رایج ترین آن ها می توان به بالابر هیدرولیکی آکاردئونی و بالابرهای ستونی آلومینیومی اشاره کرد که فقط به صورت عمدی کار می کنند .
اما بالابرهای سیار با دسترسی افقی – عمودی یا همان بوم لیفت ها که خود به دو نوع بالابر هیدرولیکی مفصلی و بالابر هیدرولیکی تلسکوپی موجود می باشند و می توانند کار ها را در ارتفاعات زیاد و نقاط دور از دسترس تسهیل نمایند و با وجود سیستم هیدرولیکی امنیت بسیار خوبی را نیز برای انتقال بار و افراد تامین می کنند .
بالابر ثابت
2.بالابرهای ثابت:
این نوع از بالابر ها به منظور منتقل کردن بارهای بسیار سنگین ، بارگیری و تخلیه نمودن از خودرو و … کار برد دارد .
بالابر نفربر ثابت معمولا به صورت بالابر هیدرولیکی با مکانیزم قیچی ، زنجیری ، کابلی و … موجود می باشند که بالابر قیچی هیدرولیکی با مکانیزم قیچی ایمن ترین آن ها می باشد . چرا که بالابرها زنجیری و کابلی به علت احتمال قطع شدن کابل ، خارج شدن کابل از قرقره و دیگر حوادث می تواند بسیار خطر آفرین باشد .
در بالابر هیدرولیکی نیرویی که به وسیله ی مدار هیدرولیکی تامین می شود وظیفه ای به حرکت در آوردن بالابر را دارد .
بالابر هیدرولیکی چیست؟
بالابر هیدرولیکی نوعی از انواع متنوع بالابر می باشد که برای حرکت از جک های هیدرولیکی استفاده می کند. بالابر هیدرولیکی دارای انواع متفاوتی می باشد و در نوع های مختلف برای مکان های خاص و مختلف ساخته می شود. در مغازه ها، فروشگاه ها، تعمیرگاه ها و … از بالابر هیدرولیکی استفاده می کنند. از بالابر هیدرولیکی می توان در خانه برای سالمندان در کنار پله ها استفاده کرد. این نوع بالابر ها اجسام با وزن های مختلف را جابجا می کنند. جک های هیدرولیکی متنوعی در این نوع بالابر ها مورد استفاده قرار می گیرد، به این صورت که هرچه بالابر بخواهد جسمی با وزن بیشتری را جابجا کند به جک های قوی تر و بزرگتر نیاز دارد. این نوع بالابر یکی از پر استفاده ترین نوع بالابر ها می باشد که مردم برای امور خود استفاده می کنند. بالابر هیدرولیکی را هم می توان در فضا های بسته استفاده کرد.
مکانیزم بالابر هیدرولیکی
بالابر هیدرولیکی به طور کلی از قوانین نیوتون تبعیت می کند .
طبق همین قوانین رابطه ی بین نیرو و جرم دائمی است .
برای بهتر پی بردن به چگونگی مکانیزم بالابر هیدرولیکی و ساده تر شدن این مطلب می بایست تعریف یک سری واژه ها را بدانیم که در زیر به آن می پردازیم .
فشار :هر گاه نیرو را به واحد سطح تقسیم نماییم حاصل این عمل فشار نامیده می شود .
چگالی : چگالی یا همان جرم حجمی که در واقع رابطه ی بین واحد حجم و جرم یک ماده را نشان می دهد .
ویسکوزیته : مقاومت یک سیال (مایع یا گاز ) در برابر در جاری شدن یا به عبارت بهتر اصطکاک داخلی مولکول های یک سیال در برابر جاری شدن را ویسکوزیته یا لزجت آن ماده می گویند .
حال به چگونگی تاثیر گذاری هر یک از تعاریف بالابر مکانیزم بالابر هیدرولیکی می پردازیم .
روغن همان نقش سیال را بر عهده دارد و در بالابرها هیدرولیکی اگر ویسکووزیته ی آن بالا باشد یعنی روغن بیش از حد غلیظ باشد باعث بروز اختلالات در حرکت شیر ها و دریچه ها می شود و همین موضوع بعد از مدتی باعث خرابی پمپ و موتور و مدار بالابر هیدرولیکی می شود و در طرف دیگر هم ویسکوزیته ی کم یا همان رقیق بودن روغن به علت کم بودن اصطکاک در هنگام پایین آمدن بالابر هیدرولیکی منجر به بالا رفتن دمای روغن و تولید گرما می شود . به همین دلیل یکی از فاکتور های اصلی در انتخاب روغن هیدرولیک غلظت آن می باشد .
ویسکوزیته ی یک روغن خوب در بالابر هیدرولیکی بین 90 تا 100 سانتی استوک می باشد .
اما فشار چگونه می تواند بر مکانیزم بالابر هیدرولیکی تاثیر بگذارد ؟
دو عدد پیستون که دارای سطوح متفاوتی می باشند را در نظر داشته باشید . اگر این پیستون ها به وسیله ی یک نیروی مشخص به حرکت در بیایند ، پیستونی که دارای سطح مقطع کوچکتری است فشار سیال در آن افزایش پیدا می کند و فشار سیال در پیستون بزرگتر کاهش می یابد و این گونه اهرم های هیدرولیکی بالابر به حرکت در می آیند .
بالابر هیدرولیکی ثابت برای جمع شدن نیاز به یک چاهک دارند تا دستگاه بتواند درون آن قرار بگیرد و با زمین هم سطح شود .
یکی از بهترین انواع بالابر هیدرولیکی، بالابر هیدرولیکی ثابت آکاردئونی می باشد که از مزایای آن می توان به بالا بودن ضریب ایمنی ، کم بودن عمق چاهک به نسبت دیگر بالابر ها ، امکان عدم استفاده از گاردریل ، قابلیت طراحی برای ظرفیت ها و تناژ های بالا ، قابلیت طراحی برای ابعاد وسیع (میز کاری بزرگ به طور مثال برای انتقال خودرو ) .
بالابر هیدرولیکی آکاردئونی معایبی نیز دارد که از مهم ترین آن ها کم بودن سرعت بالا روی و همچنین مرتبط بودن ارتفاع به طول میز می باشد .
کاربرد بالابر هیدرولیکی چیست؟
بالابر هیدرولیکی در انواع گوناگون طراحی و ساخته شده که وظیفه ی آن ها حمل بار و نفرات، هم سطح سازی، کار در ارتفاعات و غیره می باشد، از این رو از بالابر هیدرولیکی در صنایع مختلف چون کشتیرانی، خودرو سازی، جابجایی و بلند کردن اجسام بسیار سنگین، صنعت ساخت و ساز، هواپیما سازی، صنعت حمل و نقل و غیره استفاده می کنند.
چه کسانی از بالابر هیدرولیکی استفاده می کنند؟
بالابر هیدرولیکی می تواند بصورت خیلی ساده در دسترس شما باشد و شاید هرروز با آن سروکار دارید و هیچ وقت دقت نکرده باشید. مانند یک صندلی چرخ دار هیدرولیکی! همچنین این سیستم می تواند در تأسیسات تولیدی، فروشگاه های تعمیر خودرو، اسکله ها، انبارها، سایت های ساختمانی و غیره مورد استفاده قرار گیرد. استحکام و دوام بالابر هیدرولیکی، همراه با ابعاد مورد نیاز، معیارهای مهمی برای انتخاب یک نمونه کامل از آن می باشد. بالابرهای هیدرولیکی نیاز به مراقبت ویژه و نگهداری منظم دارند تا اطمینان حاصل شود که به شیوه ای دلخواه کار می کنند. آسانسورهایی که به درستی نگهداری نمی شوند می توانند آسیب های جدی ایجاد کنند. همانند سایر سیستم های هیدرولیکی، هنگام استفاده از بالابر هیدرولیکی باید جوانب احتیاط را رعایت کنید. حتی زمانی که کل سیستم خاموش می شود، روغن هنوز هم می تواند تحت فشار قرار بگیرد.
چه چیزی در یک بالابر هیدرولیکی وجود دارد؟
بالابر هیدرولیکی مانند سایر سیستم های هیدرولیکی از قسمت های مختلف ساخته شده که اصلی ترین و اساسی ترین قسمت آن همان سیستم هیدرولیکی آن می باشد. در صنعت عصر جدید موارد مصرف سیستم های هیدرولیکی به طور چشمگیری افزایش یافته است که ساده ترین آن ها سیستم ترمز خودرو می باشد. شایان ذکر است در تمامی سیستم های هیدرولیکی، مانند بالابر هیدرولیکی عملکرد پمپ حرف اول را می زند. طراحی مکانیکی این ماشین ها مشابه و مانند تمام سیستم هایی است که از تکنولوژی هیدرولیک بهره می برند.
اجزای اصلی یک بالابر هیدرولیکی عبارتند از:
- پیستون، درون یک سیلندر
- مخزن یا منبع روغن
- پمپ
- موتور (برای هدایت پمپ)
- سوپاپ
با اینکه در نسل جدید بالابرهای هیدرولیکی فضای کمتری توسط موتورخانه سیستم اشغال شده است اما در انواع قدیمی تر آن به دلیل محوطه ای که برای نگهداری برخی تجهیزات مانند موتورخانه و پمپ و …نیاز است، بایستی فضایی که می خواهید بالابر هیدرولیکی را در آن نصب کنید موقعیت مناسبی داشته باشد. عملکرد بالابرهای هیدرولیکی به این شکل است که پمپ بایستی با نهایت قدرت روغن را به سمت درونی سیلندر هدایت کند تا در نتیجه پیستون بالا رود. این در حالیست که برای پایین آمدن این روند برعکس شده و به کمک نیروی گرانش زمین شاهد حرکت عمودی به سمت پایین می شویم. (تصویر زیر حالت رفت و برگشت این سیستم را نشان می دهد).
زمانی که سوپاپ بسته می‌شود، روغن از مخزن به داخل سیلندر سرایز می شود و زمانی که سوپاپ باز است، روغن می‌تواند از سیلندر به داخل مخزن جریان پیدا کند. کنترل‌ها در ماشین بالابر، پمپ را به کار می‌اندازد و روغن را حرکت می‌دهد. هنگامی که یک کف به زمین می‌رسد، پمپ خاموش می‌شود و ماشین سوار بر بالای پیستون قرار می‌گیرد، در اصطلاح موقعیتی است که روغن در سیلندر به دام می‌افتد. در کل عملکرد سیلندر به دو گزینه باز (بالا) و بسته (پایین) مختصر می شود.
مزایا و محاسن بالابر هیدرولیکی
دارا بودن وزن کم و قابل حمل بودن:
بالابر هیدرولیکی دارای وزن کمی می باشد و آن را می توان به راحتی هر چه تمام تر جابجا و حمل کرد. در این صورت به نیروی کار کمتری نیاز است تا این نوع بالابر را جابجا کند. در ضمن این نوع بالابر دارای چهار چرخ در زیر آن می باشد که باعث می شود تا بر روی زمین به راحتی جابجا شود. حتی اگر مغازه ای اجاره هم باشد می توان در جابجا شدن بالابر هم با خود حمل کرد و آن را به مغازه و مکان جدید تر آورد. با اینکه این نوع بالابر دارای قابلیت حمل راحت می باشد، این امکان را هم می دهد تا جسم هایی با وزنی تا پانصد کیلو گرم را بالا یا پایین کند.
کوچک بودن و کامپکت بودن بالابر:
بالابر هیدرولیکی، به دلیل اینکه دارای اندازه و ابعاد کمی می باشد به راحتی می توان این نوع بالابر را به فروشگاه و مغازه هایی که دارای درب کوچکی هم هستند انتقال داد و این یک مزیت بزرگ برای این نوع بالابر محسوب می شود.
مصرف برق بهینه:
این نوع بالابر دارای مصرف برقی پایین است و به دلیل اینکه این نوع بالابر، هیدرولیکی است، حتی مصرف برق به صفر رسیده است. به این صورت که زمانی که جسمی از بالا به پایین جابجا می شود، الکتروموتور بالابر هیدرولیکی کار نمی کند و جک به وسیله وزن همان جسم به آرامی به پایین هدایت می باشد. این یک مزیت عالی برای یک بالابر به حساب می آید.
کم صدا بودن:
این نوع بالابر دارای صدایی کمتر می باشد و صدا های زیادی نمی دهد چرا که در مدل ها قدیمی و گیربکسی صداهای زیادی از جانب بالابر در هنگام جابجایی شنیده می شد و این صدا ها مزاحمت آمیز بود. به دلیل اینکه بالابرها هیدرولیکی از جک استفاده می کنند صدایی جز صدایی خیلی کم جک به گوش نمی رسد و این هم یک ویژگی و مزیت بزرگ است.
قدرت حمل بالا:
در این نوع بالابر ها به دلیل اینکه از جک های هیدرولیکی استفاده می شود می توان جسم هایی با وزن و تناژ بالا را جابجا کرد به این صورت که هرچه بخواهیم جسم سنگین تری را جابجا کنیم باید از بالابر های هیدرولیکی با جک هیدرولیکی قوی تر و بزرگتر استفاده کنیم.
ایمنی:
این نوع بالابر ها از ایمنی بالایی برخوردار هستند و امنیت بالایی نسبت به مدل های قدیمی دارند. به دلیل داشتن امنیت و ایمنی بالا این نوع بالابر، می توان بالابرها هیدرولیکی را در ساختمان و خانه استفاده کرد.
کارکرد نرم:
این نوع بالابر به دلیل داشتن سیستم هیدرولیک کارکردی نرم را دارد و استفاده عالی و خوبی را می توان از این نوع بالابر برد.
شاسی قدرتمند:
این نوع بالابر به دلیل داشتن یک شاسی قدرتمند، ایمنی و امنیت کار را برای جابجایی جسم هایی با وزن زیاد را به وجود می آورد و می توان اطمینان خاطر داشت که بالابر هیدرولیکی توان کار را دارا می باشد.
عمر بالا:
بالابر هیدرولیکی به دلیل استفاده کردن از مواد اولیه مرغوب و باکیفیت دارای عمر کارکردی بسیار بالا می باشد. در این نوع بالابر از جنس هایی با کیفیت ساخت بالا و دارای استاندارد استفاده شده است که باعث می شود این نوع بالابر عمر مفید و بالایی را داشته باشد.
ظاهری زیبا: ظاهری زیبا:
این نوع بالابر دارای زیبایی و جلوه ی بی نظیری می باشد که باعث می شود این نوع بالابر را در فروشگاه ها و مکان های تجاری مورد استفاده قرار داد.
خلاصه مزایا و معایب بالابرهای هیدرولیکی
بالابر هیدرولیکی مانند آسانسورهای هیدرولیکی برای نصب و راه اندازی نیاز به چند مولفه اساسی مثل فضای فیزیکی، سطح مورد استفاده، حداکثر ارتفاع و نوع کاربری نیاز دارد.
مزیت ها:
✔ اتاقک حمل، مجهز به محل نگهداری ماشین نیرو می باشد و دیگر نیازی به فضای اضافی برای موتور و پمپ لازم ندارید.
✔ امنیت بالا بدون “خطر مرگ” مرسوم در سایر سیستم ها به دلیل عدم استفاده از کابل، هرچند این سیستم به صورت کاملا بی خطر نیست، اما در صورت شکسته شدن سیلندر اتاقک با سرعت تخلیه روغن پایین می آید. یعنی بر خلاف مکانیزم کابلی که در صورت بروز حادثه، کابین با سرعت به زمین برخورد میکند، سیستم هیدرولیکی با سرعت تخلیه روغن به سمت پایین روانه می شود. که می تواند احتمالا خطرات جانی را کاهش دهد.
✔ در نهایت، بالابرهای هیدرولیکی ارزان تر از بالابرهای کششی هستند، بنابراین اگر بودجه راه اندازی برایتان اهمیت داشته باشد، این گزینه می تواند به تصمیم گیری کمک کند.
معایب:
✔ سیستم های هیدرولیکی از نظر سرعت کندتر از سایر گزینه ها هستند و برای کاربری هایی که نیاز به سرعت بالا دارند مناسب نیست. (تا 1 متر بر ثانیه)
✔ بالابرهای هیدرولیکی برای ارتفاع زیاد (بیشتر از 4 طبقه) مناسب نیستند.
